 |
Jak wyciąć drzewo – samodzielnie i bezpiecznie? Ta strona nie będzie kompletnym elementarzem i instrukcją. Wycinanie drzew najlepiej powierzyć specjaliście. Osobiście uczę się czegoś nowego każdego dnia. W tym artykule chcę opisać na co zwrócić uwagę, przestrzec przed głównymi błędami, jeżeli mimo wszystko zdecujesz się działać samodzielnie.
YouTube jest pełen tzw. faili czyli wypadków przy wycince drzew, zachęcam, żeby sprawdzić hasło tree cutting fail, lub idiots with chainsaw. Wycinka drzew jest niebezpieczna, osobiście miałem klientów, którzy zdecydowali się na moje usługi dopiero po wypadkach własnych lub w swoim najbliższym otoczeniu. Pamiętaj, że podejmujesz się tego na własną odpowiedzialność. |
Pilarka łańcuchowa
Zakładam, że używałeś(aś) już piły łańcuchowej jeżeli chcesz wyciąć drzewa, oto najczęstsze błędy, które obesrwuje u amatorów, po szczegóły – odsyłam do instrukcji twojej piły:
- Strój ochronny – nie lekceważ tego!
- Piła ma hamulec! Używaj go zawsze kiedy nie tniesz, eliminujesz wszystkie wypadki przy przemieszczaniu się, w praktyce częste. Na egzaminie na pilarza, kiedy nie tniesz – hamulec musi blokować łańcuch, inaczej nie zdajesz
- Ostry łańcuch to podstawa, nie tylko idzie łatwiej, ale oszczędzasz paliwo i swoje zdrowie (drgania wpływają bardzo negatywnie na nerwy i naczynia krwionośne)!
- Dobierz moc piły do drzewa – nie chodzi tylko o czas, ścinanie okazałego drzewa zbyt słabą piłą, może skończyć się tragicznie, np. drzewo może pęknąć w trakcie cięcia, szczególnie niektore gatunki, np. buk
- Jako ciekawostka: stosując odpowiednie techniki można ściąć drzewo, którego średnica 3-krotnie przekracza długość dostępnej prowadnicy. A krótsza prowadnica to większa moc.
Drabina
Drabina i piła to fatalna kombinacja. Tak wiele rzeczy może pójść nie tak. Znowu odsyłam do YouTube i stanowczo odradzam. Osobiście korzystam z drabiny sporadycznie i podczas pracy z pilarką zawsze jestem przypięty asekuracją do drzewa.
Oględziny
Środek ciężkości
Wybierz drzewo, którego środek ciężkości jest przesunięty wyraźnie i dokładnie w kierunku, w którym chcesz je obalić. To mit, że odpowiednio podcięte drzewo (fachowo: rzaz podcinający, potocznie klin) zawsze przewróci się w odpowiednim kierunku (choć to prawda, że rzaz podcinający faktycznie odrobine przesuwa środek ciężkości w stronę wycięcia). Kluczowy zawsze jest środek ciężkości. Dlatego jeżeli nie będzie on naturalnie przesunięty w zadaną stronę niezbędne będzie użycie klinów lub instalacja liny i pociągnięcie drzewa w odpowiednim kierunku.
Unikaj jednak skrajności – drzewo zbyt pochylone w kierunku obalania może rozłamać się podczas obalania (zbyt duży ciężar). Fachowiec zastosuje mniejszy niż zwykle rzac podcinający i sztyletowe cięcie obalające.
Drzewo uszkodzone
Nie ścinaj drzewa wypróchniałego lub uszkodzonego. Wszystkie zasady zmieniają się kiedy mamy doczynienia z takim drzewem (np. potrzeba większej zawiasy, etc.)
Wiatr
Nigdy nie niedoceniaj wiatru! Drzewo jest jak żagiel i nawet najmnniejszy jego podmuch wpływa na środek ciężkości i może zmienić kierunek upadającego drzewa. Osobiście najgroźniejsza sytuacja z jaką miałem podczas wycinania drzewa była związana właśnie z działaniem wiatru.
Ścieżki oddalania
Upewnij się, że będziesz mógł bezpiecznie oddalić się od drzewa, usuń krzaki, przeszkody. Obmyśl, za wczasu, ścieżki, którymi się oddalisz, powinny być co najmniej 2, w różnych kierunkach.
Fachowiec nigdy nie ucieka, zawsze się oddala i zawsze obserwuje drzewo, żeby móc zareagować.
Zawsze oddal się od drzewa w momencie jego obalania, pamiętaj, że pień lub konar może niebezpiecznie odbić się nawet na znaczną odległość.
Jak ocenić wysokość drzewa
Wybierz drzewo, które updając nic nie uszkodzi. Prostą ale skuteczną metodę szacowania wysokości / zasięgu obalonego drzewa pokazuje rysunek poniżej.
- Wybierz prosty patyk
- Odmierz długość od dłoni do ramienia
- Ustaw rękę równolegle do ziemii, prostopadle do ciała, a patyk prostopadle do ręki
- Oddalaj się od drzewa o obserwując podstawę i szczyt patyka względem podstawy i szczytu drzewa
- W momencie pokrycia się podstawy drzewa i patyka oraz ich szczytów stoimy w miejscu do którego orientacyjnie przewróci się drzewo
- Jego wysokość oszacujemy mierząc odległość do drzewa
Strefa bezpieczna
Zakłada się, że strefa bezpieczna to okrąg o promieniu 2-ch wysokości drzewa.
Rzaz podcinający / klin
Wykonaj rzaz podcinający, potocznie klin w kierunku obalania drzewa. Rzaz podcinający powinien mieć głębokość od 1/4 do 1/3 średnicy całego pnia.
Zawiasa
|
Nigdy nie przecinaj całego drzewa. Drzewo przecięte obala się nie tam gdzie ty chcesz, ale swobodnie i bez żadnej kontroli w kierunku śroðka ciężkości. Należy zawsze zostawić fragment drzewa, tzw. zawiasę.
Przecięcie zawiasy na egzaminie na pilarza to jak rozjechanie pieszego na przejściu dla pieszych na egzaminie na prawo jazdy. |
Rola zawiasy:
- Drzewo nie będzie upadać swobodnie – spowolnienie obalania
- Utrzymanie kierunku obalania
- Utrzymanie drzewa do momentu, kiedy zdecydujemy obalić drzewo
Rzaz obalający i obalenie drzewa
Wykonaj rzaz obalający nieco powyżej dna rzazu podcinającego (zapobiega to ześlizgnięciu się pnia do tyłu). Pamiętaj o zawiasie. Zawiasa powinna mieć szerokość minimum 1/10 średnicy pnia.
Okrzesywanie i rozcinanie
|
Najwięcej wypadków ma miejsce podczas okrzesywania i rozcinania drewna. |
- Używaj hamulca w pile zawsze kiedy nie tniesz
- Tnij tylko jeżeli twoja pozycja jest stabilna
- Zawsze trzymaj pilarkę obiema rękami
- Nigdy nie okraczaj drzewa podczas cięcia
Pamiętaj, że w obalonym drzewie powstają nienaturalne napięcia i po przecięciu drzewo, konar, gałąź może niebezpiecznie odbić.